Öncelikle Kanban uygulamasını neden tercih ettiğimizi hatırlayalım: Değer akış haritası çalışmalarının çoğu, ortaya çıkan gelecek durum haritasında stok devir süresini düşürmek ve stok seviyelerini azaltmak için “itme” yerine “çekme” yani Kanban sistemini önerir.
İstenen katma değerin sağlanması için değer akış haritası ve neticesinde Kanban çalışması yüksek hacimli bir ürün grubu için yapılır.
Seçilen ürün grubunun sipariş üzerine imal ediliyor olması Kanban uygulamasının tercih edilmesi konusunda belirleyici değildir. Belirleyici olan siparişin yüksek hacimli olmasıdır. Yani sipariş aldığınız ürün grubu (ürün değil ürün grubu) için üretim haftalar hatta aylar sürüyorsa Kanban elbette gelecek durum haritasında hedeflenen katma değeri sağlayacaktır.
Fabrikalar için sipariş usulü çalışıyor olmanın sebebi, ürünlerindeki bazı alternatifli özelliklerin her siparişte değişebiliyor olmasıdır. Örneğin farklı voltaj değerleri (110 Volt, 220 Volt gibi), farklı renkleri, hatta üzerinde farklı lisanda uyarı yazı alternatifleri olan bir ütü için, tüm detayları içeren müşteri siparişi alınmadan üretim yapılması tercih edilmez.
Oysa farklı alternatifleri olsa da ütünün birçok parçası (tutamak gibi) ortaktır. Ayrıca, ortak olmayan parçaların arasında birçok parçanın kullanımı diğerine göre daha fazladır. Örneğin 220 V ütü satışları 110 V ütülere göre 20 kat fazla olabilir. Bu gibi ortak veya çok kullanılan yarı mamul parçaları için Kanban kullanımı elbette uygundur.
Az kullanılan parçaların da Kanban ile yönetilmesi mümkündür. 110 Volt ütü siparişi gerçekten azsa, sipariş olmadığında 110 V ütü rezistansını için Kanban kartı sayısını çok az tutabilirsiniz. Hatta politika olarak 110 V için sipariş ile üretim arasında uzun bir süre koymayı kabul ediyorsanız Kanban kartı sayısını sıfırlayabilirsiniz.
Uzun bir beklemeden sonra yüklü bir 110 V siparişi alacak olursanız Kanban kartı sayılarını dönemsel olarak çoğaltıp üretimi yönetebilirsiniz.
Neticede, az kullanılan egzotik yarı mamullerin çekme veya itme ile yönetilmesi, büyük resim için çok önemli olmayan, firmaya özgü bir tercihtir. Bu tercihin, değer akış haritası iyileştirme hedefinizde belirleyici ve etkileyici olması mümkün değildir (çünkü kullanım hacmi düşüktür).
Sipariş usulü çalışmada Kanban kullanımında problem yoktur. Bu konu egzotik yarı mamuller için Kanban tercih edilmesi veya edilmemesi kararı ile karıştırılmamalıdır.
🙂
